AERO 500

RYS HISTORYCZNY  : Aero 500 (zwany także Aero 10 – według HP) to ludowy samochód osobowy, produkowany w latach 1929–1931 przez firmę lotniczą Aero w Pradze-Vysočanach. W kolejnych latach produkowano ulepszone wersje 662 i 1000 z mocniejszym silnikiem. Były to najtańsze samochody na rynku czechosłowackim, a przy tym kilkakrotnie wygrywały w wyścigach długodystansowych w całej Europie. Wraz z nadejściem kryzysu gospodarczego w 1929 r. popyt na samoloty gwałtownie spadł i podobnie jak inne firmy lotnicze (np. BMW), fabryka dr. Kabeša rozpoczęła produkcję tanich i prostych samochodów. Zaangażowano do tego odnoszącego sukcesy projektanta inż. Břetislava Novotný’ego, który udoskonalił i rozwinął swój model ENKA. Jeszcze przed publiczną prezentacją samochód posiadał bardzo efektowną reklamę pod hasłem „Mały samochód na wielkie podróże”. W październiku 1929 roku duet Bohumil Turek – Antonín Nahodil wygrał wyścig w kształcie gwiazdy na trasie Praga – Paryż – Brześć – Praga (3613 km), a następnie Praga – Hamburg – Praga (1300 km), który pokonali w 184 godziny i 35 minut, czyli ze średnią prędkością 26,6 km/h. W latach 1930 i 1931 Turek wygrał wyścig niemieckiego automobilklubu ADAC na trasie Berlin-Manzanares-Berlin. W 1931 roku odniósł absolutne zwycięstwo, wyprzedzając słynnego niemieckiego kierowcę wyścigowego Stuck w Mercedesie. W 1932 roku podróżnik František Alexander Elstner odbył długą podróż do Albanii samolotem Aero 500 o długości 3300 km. Samochód był również popularny w kraju ze względu na swoją niezawodność i cenę (18 000 CZK, później 16 600 CZK) i otrzymał przydomek „cililink-ratata” od dźwięku dzwonka podczas uruchamiania. W latach 1931-1933 produkowano także wersję Aero 662 z mocniejszym silnikiem dwucylindrowym o pojemności 662 cm³, a w latach 1933–1934 produkowano ulepszoną wersję Aero 1000 z silnikiem jednolitrowym.

OPIS SZCZEGÓŁOWY : AERO 500

Mały i lekki samochód osobowy z jednocylindrowym dwusuwowym silnikiem chłodzonym wodą przy napędzie na przednie i tylne koła. Wymiary wynosiły 3200/1190/1460 mm (długość/szerokość/wysokość), rozstaw kół 1050 z przodu, 950 z tyłu, rozstaw osi 2230 mm i masa 460 kg (kabriolet). Osiągał prędkość maksymalną od 60 do 70 km/h przy średnim zużyciu paliwa 5 l na 100 km. Z nadwoziem limuzyny był czteroosobowy, z nadwoziem kabrioletowym, dwumiejscowy, z dodatkowym jednym siedzeniem w półotwartym bagażniku. Przednia i tylna oś były sztywne i kute, resorowane przez ćwierćeliptyczne sprężyny wzdłużne i amortyzatory cierne. Hamulce mechaniczne z linkami działały tylko na tylne koła. Druciane koła miały opony 4 x 19”. Samochód został wyposażony w rozrusznik elektryczny, którego zębnik podczas ruszania chował się w koła zębate na obwodzie koła zamachowego, emitując charakterystyczny dźwięk dzwonienia. W wersji kabriolet (roadster) miał całkowicie metalowe, spawane elektrycznie nadwozie. Napęd przenoszony był na tylną oś do tego bez mechanizmu różnicowego. Pokonywanie nim zakrętów przy większej szybkości musiało być nie lada przeżyciem. Tak samo awaryjne hamowanie, bo hamulce były tylko na tylnej osi. Na pewno miało donośną trąbkę. Auto było dostępne z nadwoziem roadster, kabriolet i coupe, miało dwoje drzwi i dwa stałe miejsca. Z tyłu była „ławka teściowej”. Udało się wyprodukować około 1500 sztuk tego toczydełka.