GAZ AA – MM

RYS HISTORYCZNY : lekki samochód ciężarowy ładowności 1,5 tony, produkowany przez radziecką firmę GAZ w latach 1932-1950. Potocznie nazywany w ZSRR połutorka (od rosyjskiego: półtorej tony). W 1929 roku Związek Radziecki zawarł umowę z Ford Motor Company na produkcję pojazdów Ford Model A i Model AA w fabryce samochodów zbudowanej w Niżnym Nowogrodzie. Początkowo w fabryce zbudowano 10 ciężarówek Ford Model AA pod nazwą. Radzieccy inżynierowie przygotowali własne mechaniczne plany produkcji, aby ciężarówka była wykonana z grubszej stali i miała ulepszony system zawieszenia. W następnych latach zakład został przemianowany na Gorki Automobilni Zavod na cześć Maxima Gorkiego, co doprowadziło do zmiany indeksu ciężarówek na GAZ-AA. Do 1932 roku GAZ-AA zaczął być produkowany masowo i do tego czasu w fabryce budowano około 60 ciężarówek dziennie z zestawów do powalania wysyłanych przez Forda. Do 1938 roku wyprodukowano i sprzedano prawie 1 milion tych ciężarówek. Od 1938 roku produkowano model z silnikiem GAZ-MM wzmocnionym do 50 KM, określany czasami także jako GAZ-MM, aczkolwiek w dokumentacji fabrycznej samochody te były oznaczane w dalszym ciągu jako GAZ-AA . W 1947 montaż samochodów, a następnie produkcję podjęto w fabryce UAZ. W 1950 zakończono produkcję modelu w zakładach GAZ, łącznie powstało ponad milion egzemplarzy. Całkowita liczba GAZ AA jest nieznana na pewno i można ją jedynie oszacować. W listopadzie 1951 roku zakończono ich produkcję także w zakładach UAZ

OPIS  : GAZ AA/MM

Oryginalnie samochód był licencyjną wersją amerykańskiego Forda AA identyczną z oryginałem; w czasie trwania produkcji wprowadzano stopniowo własne modyfikacje. Podczas II wojny światowej produkowano zubożoną wersję modelu – wyposażana była ona w jedną lampę przednią oraz drewniane drzwi. GAZ-AA powstawał w wielu wersjach: wóz strażacki, ambulans czy pojazd do konwoju więźniów. Ciężarówki GAZ-AA stanowiły większość ciężarówek używanych przez Armię Czerwoną. Były również bazą dla wielu pojazdów użytkowych. GAZ AA zyskał  nieśmiertelność podczas 3-letniego oblężenia Leningradu, przewożąc pilnie potrzebną żywność nad jeziorem Ładoga w zimie. Kierowca i kapitan podróżowali z otwartymi drzwiami na wypadek, gdyby lód miał się poddać w okresie między sezonowym, gotowi do porzucenia pojazdu. Był to klasyczny dwumiejscowy samochód z prostymi, ręcznie składanymi szybami, profilowanym dachem kabiny zakończonym deflektorem przeciwsłonecznym / deszczowym i zdejmowanym schowkiem. Platforma miała maksymalną nośność 1.500 kg, stąd klasyfikacja 1,5 tony. Przednie koła były chronione przez klasyczne tłoczone błotniki, ale nie było ich nad tylną osią. Samochód GAZ MM był wierną kopią amerykańskiego Forda AA.  Od GAZa-AA różnił się zastosowanym silnikiem – był on mocniejszy. Warto podkreślić, że w rzeczywistości GAZ-MM było oznaczeniem wzmocnionego silnika, natomiast w dokumentacji fabrycznej samochody te były nadal oznaczane jako GAZ-AA. Dostępny jako 2-drzwiowy pick-up/skrzyniowy. Od początku 1942 roku w produkowanych samochodach wprowadzono liczne uproszczenia wojenne z powodu deficytu surowców i chęci zwiększenia produkcji: rezygnowano z drzwi kabiny, jednego reflektora, zderzaka, przednich hamulców, wprowadzono proste spawane błotniki. W połowie 1942 roku powróciły drzwi kabiny, lecz obite deskami zamiast blachy i z odsuwanymi oknami zamiast opuszczanych.