ZASTAVA 101

RYS HISTORYCZNY  : Produkcję rozpoczęto 15 października 1971 roku, do momentu jej zakończenia, 21 listopada 2008, powstało ponad milion egzemplarzy. Współpraca Fiata i Zastavy została rozpoczęta podpisaniem kontraktu w sierpniu 1954 roku. Nieco później rozpoczęto na licencji montaż modelu 1400, w kolejnych latach zaś: 750, 1300 i 1500. Zastava miała produkować pojazd oparty na Fiacie 128, zamiast nadwozia typu sedan nowy model cechować miał się nowoczesnym typem hatchback zaprojektowanym w Turynie z polecenia Rakoviča. Produkcję nowego pojazdu planowano uruchomić w jugosłowiańskiej fabryce Črvena Zastava . W 1973 roczny poziom produkcji nowej Zastavy przekroczył próg 55 000 egzemplarzy. W 1976 De Luxe zastąpiona została przez 101L, wersja ta wyposażona była dodatkowo w hamulce ze wspomaganiem, lampę biegu wstecznego, zapalniczkę, rozkładane siedzenia czy też chromowaną atrapę chłodnicy z ozdobami. Od roku 1979 zamiast Standard oferowana była 101B, jedyną różnicą były rozkładane fotele przejęte ze 101L. W 1985 roku na rynkach eksportowych zmieniono nazwę Zastava 101 na Jugo/Yugo Skala. W 1997 roku fabrykę opuściło 2725 egzemplarzy Skali 101 oraz 1757 Skali 128. Wiosną 1999 roku fabryka w Kragujevacu została zbombardowana przez siły NATO. Produkcję modelu 101 wznowiono już pół roku później. W 2001 roku zrezygnowano z nazwy Yugo na rzecz historycznej marki Zastava. Dwa lata później, w 2003, zakończono produkcję 4-drzwiowej Zastavy 128. W maju 2008 roku zaprezentowano ostatnią wersję Skali 55, zastosowano nowy typ foteli przednich oraz zmodernizowano wygląd deski rozdzielczej. Produkcja Zastavy 101 została zakończona dnia 21 listopada 2008 roku.

OPIS SZCZEGÓŁOWY : ZASTAVA 101

Zastava 101 – kompaktowy samochód osobowy z nadwoziem typu hatchback produkowany w zakładach Zastava w Kragujevacu, będący rozwinięciem konstrukcji Fiata 128. Do napędu używano silników R4 o pojemności 1,1, a później także 1,3 l. Moc przenoszona była na oś przednią poprzez 4-biegową, a od końca lat 80. 5-biegową manualną skrzynię biegów. Zastava 101 wyróżniała się nowoczesnym jak na owe czasy silnikiem zaprojektowanym przez Aurelio Lamprediego. W odróżnieniu od pierwowzoru, który oferowany było jako 4-drzwiowy sedan oraz 3-drzwiowe kombi, Zastava 101 była pięciodrzwiowym hatchbackiem. Wyróżniała się wyglądem pasa tylnego nadwozia, zastosowano m.in. inne klosze lamp tylnych. Pojazd wyposażony był w składaną tylną kanapę, co podnosiło jego użyteczność i powiększało dostępną przestrzeń bagażową. Jednostka napędowa cechowała się odlewanymi elementami: wałem korbowym podpartym na pięciu łożyskach głównych, korbowodami oraz blokiem silnika. Głowicę silnika oraz tłoki wykonano ze stopów metali lekkich. Silniki produkowano w fabryce DMB Motori w Rakovicy. Samochód wyposażony był w hydrauliczny układ hamulcowy, na przedniej osi zastosowano hamulce tarczowe, z tyłu zaś bębny. Zawieszenie pojazdu było w pełni niezależne, w konsktrukcji przedniej osi wykorzystano zwrotnice kolumnowe typu McPherson ze sprężynami śrubowymi oraz stabilizator poprzeczny, na osi tylnej zastosowano wahacze poprzeczne, resory piórowe oraz amortyzatory teleskopowe. Początkowo pojazd dostępny był w dwóch wersjach wyposażenia, podstawowej Standard (czarna skajowa tapicerka) oraz lepiej wyposażonej De Luxe (czerwona tapicerka foteli, chromowane listwy na drzwiach). W późniejszym czasie dołączyły do oferty odświeżone wersje 101S i 101SC, zastosowano nowe zderzaki, prostokątne przednie reflektory oraz inną atrapę chłodnicy, małe kołpaki oraz ogrzewanie tylnej szyby. Pod koniec produkcji był to jeden z najtańszych dostępnych w wolnej sprzedaży nowych samochodów osobowych – cena wynosiła nieco ponad 3700 €. Dynamiczny silnik i nieduża masa auta zapewniają sprawne poruszanie się zarówno w mieście jak i na trasie .Pomimo niewielkich rozmiarów zewnętrznych oferuje sporo miejsca w środku a w razie potrzeby okazuje się zaskakująco pakowna .Zastava zapewniała komfortowe jak na tamte czasy warunki pięciu osobom a wszystko to w nadwoziu o długości mniejszej niż 4 metry .